Zakup mieszkania, niezależnie od tego, czy jest to rynek wtórny, czy pierwotny, jest jednym z najważniejszych wyborów życiowych. Wymaga zarówno dużych nakładów finansowych, jak i dogłębnego zrozumienia wielu aspektów wpływających na jakość życia i bezpieczeństwo inwestycji. Istnieje jednak kilka uniwersalnych czynników, na które warto zwrócić szczególną uwagę.
I Lokalizacja i dostępność komunikacyjna
Lokalizacja to jeden z najważniejszych czynników – wpływa na komfort codziennego życia i przyszłą wartość nieruchomości. Przed zakupem warto ocenić bliskość infrastruktury, takiej jak sklepy, szkoły, miejsca pracy czy tereny rekreacyjne. Istotnym aspektem jest także dostęp do transportu publicznego, szczególnie w dużych miastach. Dobry dojazd do centrum miasta i głównych arterii komunikacyjnych nie tylko ułatwia życie, ale też może podnieść wartość nieruchomości.
Dla przyszłych mieszkańców, którzy planują założenie rodziny, bliskość placówek edukacyjnych, przedszkoli czy parków może być kluczowa. Warto również zwrócić uwagę na plany zagospodarowania przestrzennego – dostępne w lokalnych urzędach lub internecie – aby dowiedzieć się, czy w najbliższej przyszłości w sąsiedztwie planowane są inwestycje, które mogą wpłynąć na komfort życia. Wszystkiego nie da się przewidzieć, ale sporo da się ustalić przed transakcją. 
Przeczytaj także: O czym warto pamiętać przy zakupie mieszkania?
II Stan techniczny mieszkania
Stan techniczny mieszkania jest kluczowy, zwłaszcza jeśli nie planujesz generalnego remontu. Na rynku wtórnym należy zwrócić szczególną uwagę na instalacje (elektryczne, wodno-kanalizacyjne, gazowe), stan okien i drzwi oraz podłóg i ścian. Niezależnie od wieku budynku, dobrze jest sprawdzić, czy istnieją jakiekolwiek wady ukryte, które mogą wpływać na przyszłe koszty użytkowania mieszkania. Często warto zainwestować w pomoc fachowca, który wykryje problemy niewidoczne gołym okiem, np. z pomocą kamery termowizyjnej.
W mieszkaniach na rynku pierwotnym także warto przeprowadzić dokładny przegląd techniczny – nowe budynki nie są wolne od wad konstrukcyjnych. Wiele firm oferuje usługi odbioru technicznego, które mogą być przydatne podczas finalizacji transakcji z deweloperem.
III Stan prawny nieruchomości
Stan prawny mieszkania jest kluczowy dla bezpieczeństwa inwestycji. Na rynku wtórnym niezbędne jest sprawdzenie księgi wieczystej, która zawiera informacje o właścicielu nieruchomości, wszelkich obciążeniach, takich jak hipoteki, oraz ewentualnych roszczeniach. Ważne jest, aby upewnić się, że wszystkie osoby mające prawa do nieruchomości są świadome transakcji i zgadzają się na sprzedaż.
W przypadku mieszkania z rynku wtórnego szczególnie istotne jest, aby zweryfikować u sprzedającego informacje od zarządcy nieruchomości o niezaleganiu poprzednich lokatorów z opłatami. Równie ważne jest sprawdzenie, czy ktoś jest zameldowany w lokalu. Kwestie te należą do zadań notariusza, ale jako kupujący warto sprawdzać takie dane.
Na rynku pierwotnym warto dokładnie przeanalizować umowę deweloperską. W szczególności należy zwrócić uwagę na klauzule dotyczące odstąpienia od umowy, kar umownych oraz harmonogramu płatności. Dobrze jest skonsultować te dokumenty z prawnikiem, który może wskazać potencjalne ryzyka i pomóc w uniknięciu nieprzyjemnych niespodzianek.
IV Koszty dodatkowe i eksploatacyjne
Niezależnie od rodzaju rynku, zakup mieszkania wiąże się z szeregiem dodatkowych kosztów, o których warto wiedzieć z wyprzedzeniem. W przypadku zakupu na rynku wtórnym należy uwzględnić podatek od czynności cywilnoprawnych, koszty notarialne oraz opłaty za wpis do księgi wieczystej. Z kolei na rynku pierwotnym dodatkowe koszty mogą obejmować opłatę rezerwacyjną, ubezpieczenia kredytu oraz prowizje bankowe, jeśli transakcja jest finansowana z kredytu hipotecznego.
Dobrze jest również wziąć pod uwagę miesięczne koszty utrzymania mieszkania, takie jak czynsz, opłaty za media oraz ewentualne składki remontowe. W przypadku mieszkań opisywanych jako lokale z segmentu premium, gdzie dostępne są udogodnienia, takie jak siłownia, basen lub monitoring, opłaty te mogą być znacznie wyższe. Warto również porównać koszty ogrzewania – czy jest to ogrzewanie miejskie, gazowe, czy elektryczne – ponieważ mogą one mieć istotny wpływ na miesięczne wydatki. W niektórych przypadkach sposób ogrzewania mieszkania sprawia, że bardzo obiecujący lokal staje się praktycznie nieopłacalny w zakupie. Zdarza się to np. w kamienicach, gdzie jest ogrzewanie elektryczne.
V Środowisko i warunki otoczenia
Wartość mieszkania i komfort jego użytkowania w dużym stopniu zależą od otoczenia. Często pomijaną, a jednak niezwykle ważną kwestią, jest jakość sąsiedztwa, widok z okna i dostępność terenów zielonych, rzeki lub stawów. Kupując mieszkanie, warto rozważyć, czy w pobliżu znajdują się parki, lasy, place zabaw czy obiekty sportowe, które mogą poprawić komfort życia. Dla niektórych jest to kwestia drugorzędna i cenią sobie bardziej łatwość parkowania, bliskość kawiarni lub dobrych lokali gastronomicznych.
Dodatkowo hałas i uciążliwe sąsiedztwo (jak zakłady przemysłowe lub ruchliwe ulice) mogą znacznie obniżyć jakość życia. Jeśli jest to możliwe, dobrze jest przeprowadzić wywiad wśród sąsiadów lub odwiedzić okolicę o różnych porach dnia, aby lepiej poznać jej charakter. Pomocne może być również sprawdzenie jakości powietrza i poziomu hałasu w danym rejonie – coraz więcej miast udostępnia takie informacje online.
W ostateczności można poszukać grup na Facebooku. Warto zerknąć w dyskusje dla wynajmujących lub takich zrzeszających mieszkańców jednego osiedla czy dzielnicy i poszukać informacji na temat danej ulicy. Może być to ważne źródło informacji, gdy ma się jakieś wątpliwości co do sąsiedztwa.
Decydując się na zakup mieszkania, warto pamiętać, że jest to długoterminowa inwestycja, która wymaga starannego rozważenia wielu aspektów. Lokalizacja, stan techniczny, stan prawny, koszty dodatkowe i warunki otoczenia to tylko niektóre z czynników, które mogą wpływać na zadowolenie z wyboru. Przed dokonaniem finalnej decyzji dobrze jest przeprowadzić kompleksowy przegląd zarówno techniczny, jak i prawny nieruchomości.
Czytaj dalej: Kto płaci za notariusza — kupujący czy sprzedający?
