Franczyza od lat uchodzi za jeden z najbardziej przystępnych sposobów wejścia w świat biznesu. Gotowy model działania, rozpoznawalna marka, sprawdzone procedury, wsparcie na starcie i w trakcie rozwoju — to wszystko sprawia, że wielu osobom łatwiej jest podjąć decyzję o własnej firmie, gdy nie muszą wymyślać jej od zera. Często postrzega się więc franczyzę jako rozwiązanie dla początkujących, bez doświadczenia w prowadzeniu biznesu. To jednak tylko część prawdy.
Coraz częściej franczyzy przyciągają także doświadczonych przedsiębiorców, którzy mają za sobą niejedną firmę, a mimo to decydują się wejść w gotowy system. Dlaczego ktoś, kto umie budować biznesy od podstaw, chce działać pod cudzą marką i w oparciu o czyjeś zasady?
Franczyza – dlaczego tak często wybierają ją debiutanci
Na początek warto przypomnieć, skąd wzięło się przekonanie, że franczyza jest przede wszystkim dla świeżych przedsiębiorców. Ten model daje coś, czego brakuje większości osób stawiających pierwsze kroki w biznesie: sprawdzony przepis na działanie. Marka jest już znana na rynku, ktoś przetestował ofertę, procesy sprzedażowe, standardy jakości, czy też sposób obsługi klienta. Nowy franczyzobiorca otrzymuje pakiet know-how, szkolenia i często również wsparcie marketingowe i operacyjne.
Zamiast popełniać błędy typowe dla początkujących, może od razu korzystać z doświadczeń innych.
Z perspektywy finansowej franczyza bywa postrzegana jako mniej ryzykowna niż start całkowicie niezależnej firmy, a przy dobrze przygotowanym modelu pozwala też szybciej zacząć generować przychody. Nic dziwnego, że przyciąga osoby, które mają pasję do danego produktu czy usługi, a nawet doświadczenie w danej branży, ale nie prowadziły dotąd własnej firmy.
To jednak nie oznacza, że bardziej zaawansowani gracze rynkowi nie mają tu czego szukać.
Nowe wyzwanie dla doświadczonego przedsiębiorcy
Doświadczeni przedsiębiorcy to często osoby, które wręcz potrzebują nowych impulsów i wyzwań. Zbudowali już jedną czy kilka firm, wiedzą, jak wygląda droga od pomysłu do stabilnego biznesu. Zamiast jednak po raz kolejny przechodzić całą tę drogę od zera, mogą świadomie wybrać model, który pozwoli im skupić się na innych obszarach niż tworzenie marki i podstawowych procesów.
Franczyza bywa wtedy sposobem na szybkie wpięcie się w lukę rynkową. Gdy fundamenty – koncept, branding, procedury operacyjne – zostały opracowane przez franczyzodawcę, doświadczony przedsiębiorca może od razu przejść do tego, co zwykle lubi najbardziej. Czyli? Budowania relacji z klientami, rozwijania zespołu, optymalizacji wyników i skalowania biznesu.
To dla wielu z nich atrakcyjny kompromis. Zyskują możliwość wejścia w nowy segment, ale bez konieczności wieloletniego testowania oferty i szukania właściwego modelu działania.
Szybkie poszerzenie portfela biznesów
Dla osób, które mają już kilka firm lub inwestycji, franczyza bywa także sposobem na sprawne rozbudowanie portfela. Zamiast tworzyć nowy projekt od podstaw, mogą dołączyć do systemu, który działa według jasno określonych zasad i ma opracowane narzędzia do skalowania.
Szczególnie atrakcyjne są wówczas koncepty z tej samej lub pokrewnej branży. Doświadczony przedsiębiorca wnosi wtedy nie tylko kapitał, lecz także swoje kontakty, znajomość rynku, rozumienie klientów i nierzadko gotowy zespół, który może częściowo wesprzeć rozwój nowej jednostki franczyzowej. Ułatwia to start, pozwala ograniczyć koszty błędów i szybciej dojść do oczekiwanego poziomu przychodów.
W praktyce franczyza może stać się jednym z elementów szerszej strategii inwestycyjnej: obok nieruchomości, spółek technologicznych czy innych przedsięwzięć, stanowi relatywnie przewidywalny, operacyjny biznes, który generuje cash flow.
Bycie częścią zespołu, a nie samotnym liderem
Wielu przedsiębiorców przyznaje, że prowadzenie firmy bywa doświadczeniem bardzo samotnym.
Odpowiedzialność za decyzje, stres związany z wynikami, brak partnerów, z którymi można szczerze porozmawiać o wyzwaniach – wszystko to sprawia, że nawet sukces smakuje czasem mniej satysfakcjonująco.
Model franczyzowy oferuje coś innego. To współtworzenie marki wspólnie z siecią podobnych sobie przedsiębiorców. Franczyzobiorca ma wokół siebie społeczność ludzi, którzy zmagają się z podobnymi problemami, działają w tym samym modelu i korzystają z tych samych narzędzi. Może wymieniać się doświadczeniami, korzystać z systemów wsparcia i best practices (z ang. najlepsze praktyki) całej sieci.
Dla kogoś, kto dotąd był samotnym kapitanem na własnym statku, perspektywa dołączenia do większego zespołu bywa niezwykle kusząca. To nie tylko korzyść emocjonalna, ale też wsparcie w trudnych momentach – od spadku sprzedaży po kryzysy operacyjne.
Coś dla „starych wyjadaczy” w świecie franczyzy
Jak przygotować się do dobrej współpracy
Kluczem do udanego partnerstwa franczyzowego, zarówno dla debiutanta, jak i doświadczonego przedsiębiorcy, są szczere rozmowy przed podpisaniem umowy. To moment, w którym trzeba otwarcie porozmawiać o tym, co dla każdej ze stron jest najważniejsze: jakie są cele inwestora, jaką ma wizję swojej roli, jak wygląda zakres swobody decyzyjnej w systemie, czym nie wolno ingerować w żadnym wypadku, a gdzie jest przestrzeń na inicjatywę.
Warto także jasno określić oczekiwania wobec wsparcia ze strony franczyzodawcy – od szkoleń, przez marketing, po pomoc operacyjną – oraz sposób komunikacji, gdy pojawią się trudności czy różnice zdań. Im lepiej obie strony zrozumieją naturę relacji i ograniczenia modelu franczyzowego, tym większa szansa, że współpraca będzie harmonijna, a nie konfliktowa.
Franczyza – nie tylko dla początkujących
Wracając do pytania z tytułu: czy inwestowanie we franczyzę jest rozwiązaniem wyłącznie dla osób, które dopiero zaczynają przygodę z biznesem? Zdecydowanie nie.
Dobrze dobrana franczyza może być znakomitą szansą zarówno dla pierwszego, jak i kolejnego przedsięwzięcia.
Dla debiutantów bywa bezpieczniejszą ścieżką wejścia w rolę przedsiębiorcy, z pakietem wsparcia i sprawdzonym modelem działania. Dla doświadczonych właścicieli firm to często sposób na szybkie wejście w nowy segment rynku, rozszerzenie portfela działalności, a także możliwość działania w ramach większej społeczności biznesowej.
Klucz leży w dopasowaniu oczekiwań i zrozumieniu istoty modelu franczyzowego.
Kiedy obie strony – franczyzodawca i franczyzobiorca, także ten bardzo doświadczony – otwarcie rozmawiają o celach, wartościach i zasadach współpracy, franczyza może stać się nie tylko narzędziem wzrostu, lecz także źródłem długofalowej satysfakcji i realnej wartości dodanej dla całej sieci.
